23.03 - 27.03.2020r.
ĆWICZENIA PRZYGOTOWAWCZE USPRAWNIAJĄCE JĘZYK I WARGI WSPÓLNE DLA SZEREGU SZ-Ż-CZ-DŻ
Głoska „sz” pojawia się zwykle około 4 – 5 roku życia.
1. Ćwiczenia dla dzieci wykonywane wspólnie z rodzicami ( dziecko naśladuje rodzica)!
Język: wysuwanie języka do przodu, unoszenie na górną wargę (język wąski, wydłużony, zęby widoczne), unoszenie języka za górne zęby (język wąski), cofanie go za wałek dziąsłowy, kierowanie języka w kąciki ust (zęby widoczne), oblizywanie warg.
Wargi: wysuwanie warg do przodu (zęby widoczne), tworzenie ryjka, rozchylanie warg jak przy uśmiechu.
2. Sz jest spółgłoską przedniojęzykowo-dziąsłową, szczelinową, bezdźwięczną. Przy wymowie tej głoski język znajduje się za górnymi zębami (za wałkiem dziąsłowym), boki języka dotykają górnych zębów. Zęby są zwarte, wargi lekko wysunięte do przodu.
Uwaga: pokazujemy dziecku układ języka i warg; polecamy dziecku robić to samo, tzn. unieść język za górne zęby, zęby zewrzeć i wargi lekko wysunąć do przodu; w takim układzie polecamy dziecku wymawiać sz.
Jeśli dziecko nie wyczuwa położenie języka, stosujemy uczulanie miejsc artykulacyjnych, w tym celu trzeba dotknąć czubek języka i miejsc za wałkiem dziąsłowym trzonkiem zimnej łyżeczki. W trudnych przypadkach pomagamy dziecku unosząc łyżeczką język za górne zęby. Zęby zbliżamy i wargi lekko wysuwamy do przodu poprzez naciśnięcie policzków.
Głoskę sz wywołujemy najpierw w izolacji, tzn. bez samogłosek. Kiedy jej brzmienie jest już prawidłowe, dopiero wtedy dodajemy samogłoski: a, o, e, u, y (kolejność ćwiczeń poniżej).
a) szszsz, szszsz, szszsz np. w zabawie: szum drzew, szumiąca rzeka itp
Z ćwiczeniami nie spieszymy się, głoska sz musi być dobrze opanowana w różnych pozycjach w wyrazie, gdyż jest ona podstawą do dalszych ćwiczeń z tego szeregu, a więc „ż” i „cz”. Nie wolno wywoływać tych wszystkich głosek od razu.
b) szsza, szszo, szsze, szszu, szszy
3. Szsza-fka, szsza-lik, szsza-tnia, szsza-bla, szsza-chy, szszo-pa, szszok,
4. Szelki, szuflada, szufelka, szyba, szyja, szyny, szynka, szydełko,
5. Kaszsza, kaszszel, maszszyna, noszsze, koszsze, kalosze, koszyk, koszula, kieszeń, wieszak, puszek, groszek.
6. Kosszz, listonoszsz, kapeluszsz, myszsz;
Ćwiczymy z dziećmi codziennie rozpoczynając od wybranego zestawu ćwiczeń narządów artykulacyjnych - 5min oraz 10min – wg kolejności powyżej czyli ćwiczenia 2a i 2b do skutku, a potem ćwiczenia 3,4,5,6 przez wymagany okres każde. Należy pamiętać, że zawsze rozpoczynamy zajęcia od zabaw artykulacyjnych przechodząc kolejność zajęć od początku (ćw. 2a, 2b, 3, 4, 5 6.) bez względu na to, na którym etapie ćwiczeń jest dziecko.
Proszę nie zrażać się tym, ze dziecko ma trudności z prawidłowym ułożeniem języka, a wywołana głoska jest artykułowana nienaturalnie, sztucznie jakby dziecko miało „ kluskę w buzi”. Tak to zawsze wygląda na początku. Proces jest długi, czasem trwa kilka miesięcy dlatego tak ważne są zabawy „jezykiem”.
Uprzejmie proszę o informację zwrotną krótkiej treści na moją pocztę: olag.niem@wp.plcodziennie bądź co 2-3 dzień ewentualnie raz w tygodniu. Informacja może brzmieć „ ćwiczymy – Kasia z mamą gr III” nie trzeba podawać nazwiska , ja będę wiedziała o kogo chodzi.